جستجو در سایت
آمار بازدید سایت
  • بازدید امروز : 1980
  • بازدید دیروز : 3210
  • بازدید این ماه : 102258
عناوین مهم خبری :
فناوري كشت بدون آبياري در اراضي خشك وبياباني
 فاطمه مرادی 
کارشناس منابع طبیعی ,واحد میمه
 

مقدمه:
با توجه‌ به‌ وجود بحران‌ در سفره‌های‌ آب‌ زیرزمینی‌، پیامدهای‌ تخریبی‌ جبران‌ناپذیری‌ به‌ همراه‌ داشته است. بطوریکه يكي از چالش‌هاي اساسي كشور در رابطه با بيابان زايي محسوب مي شود. برداشت بي رويه از آبهاي زيرزميني علاوه بر افت شديد سطح سفره هاي زيرزميني و فرونشست بسياري از دشت‌هاي کشور ، بحران ديگري را به صورت شور شدن ذخائر آبي بوجود آورده است.


خشک شدن تالاب ها و رودخانه ها، کاهش بارندگی و در پی آن فعالیت های بی ضابطه انسانی در طبیعت موجب شده است پدیده توسعه بیابان نه تنها در ایران بلکه در دنیا با شتاب زیادی پیش رودتوسعه بیابان در کنار خشکسالی و کاهش منابع آبی و سفره های زیر زمینی افزون بر ایران، بر سایر مناطق جهان نیز حاکم شده و به چالش‌ اصلی کره زمین و ساکنان آن تبدیل شده‌ است، به‌طوری‌که دانشمندان و متخصصان در همه کشورهای پیشرفته به دنبال راه‌های غلبه بر این مشکلات هستند.
خسارات ناشی از پدیده بیابانزایی در کشور متغیر است و هنوز برآورد دقیقی از آن در دست نیست ،اما به‌طور تقریبی می‌توان گفت که کشور ما سالانه ۱۰۰۰میلیارد تومان از پدیده بیابانزایی خسارت می‌بیند. از طرفی 25 درصد از مساحت 1.648 میلیون کیلومتر مربعی كشورمان را مناطق نیمه خشک و 60 درصد آن را مناطق خشک تشکیل داده که بخش اعظم آن را کویرها و بیابانهای بدون پوشش سبز شامل میشود.

عرصه هاي خالي از پوشش گياهي سبب می شود که رطوبت حاصل از نزولات ناچیزبه سرعت تبخیر گردیده و از دسترس خارج گردد. یکی از راههای  ایجاد پوشش سبز کاشت درخت می باشد ، ولی برای رسيدن به اين امر مانعي بزرگ وجود دارد وآن تامين آب مورد نياز آبياري است.


فناوري گرواسيس چيست؟
یکی از روش‌های نوین در کاهش مصرف آب و جلوگیری از پدیده بیابان‌زایی، استفاده از فناوری گرواسیس    مي باشد.اين تکنولوژی در واقع کاشت درخت در زمین‌های خشک، بیابانی، سنگلاخ و کوهستانی بدون استفاده از انرژی و آبیاری است.  فناوري گرواسيس روش آبیاری نیست بلکه تکنیک کاشت گیاه متناسب با پتانسیل و توانمندی است که در طبیعت وجود دارد.اين تكنولوژي در واقع با تقلید از مادر طبیعت به كاشت گياه
مي پردازد.
روش كار:
در اين فناوري ابتدا مي بايست اطلاعات دقیقی از میزان بارندگی ، تبخیر و کیفیت خاک و حداقل و حداکثر دما از محلی که برای کاشت نهال مورد مي باشد تهیه نمود. سپس بر اساس این اطلاعات و وضعیت اقلیم منطقه ، گیاهانی را انتخاب كنيم که نیاز آبی آنها با شرایطی که در محل وجود دارد تطابق داشته باشد.
 

 
پس مراحل 5گانه اين روش:
1.     انتخاب گونه درخت متناسب با شرایط آب و هوایی و بارش‌های منطقه کاشت
2.    پرورش نهال سالم با ریشه اصلی مستقیم
3.   استفاده از قارچ مایکوریزا در جوار ریشه در خاک نهالستان و در زمین اصلی
4.    عدم دستکاری و تخریب ساختار مویرگی (کاپیلاری) خاک محل کاشت نهال در زمان حفر چاله
5.    استفاده از سامانه واتر باکس:
پس از تهیه نهال و کاشت آن با رعایت شرایط فوق، واترباکس را روی نهال گذاشته و پس از آبیاری (25 لیتر) نهال، حدود 15 لیتر آب در مخزن واترباکس می‌ریزند و از آن پس در مدت یک سالی که این ظرف روی نهال خواهد ماند هیچ آبیاری انجام نخواهد شد و در حقیقت آب موجود در واتر باکس از طریق فتیله و به‌صورت نم در اطراف نهال توزیع شده و به‌هیچ وجه تبخیر نمی‌شود همزمان به‌دلیل شیبدار بودن در‌‌پوش بالایی این ظرف، نزولات جوی به داخل مخزن آن هدایت شده، واترباکس همزمان براساس قانون نقطه شبنم رطوبت موجود در هوا را نیز به قطرات آب تبدیل کرده و در مخزن خود ذخیره می‌کند.
واترباکس برای نهال در مقابل باد به‌عنوان قیم عمل مي كند؛ ضمن اینکه رطوبت خاک اطراف نهال به‌ علت وجود واترباکس روی آن، تبخیر نمی‌شود و در اطراف نهال علف‌های هرز نمی‌روید.


واترباكس چيست؟
یک جعبه طراحی شده برای کمک به رشد درختان در مناطق خشک مي باشد. با استفاده از این نوآوری کاشت درختان در اراضی خشک، بیابانی و یا سنگلاخ و کوهستانی بدون استفاده از آبیاری و صرف انرژی انجام می‌گیرد.اين فناوري در سال ۲۰۱۰ موفق به کسب مقام بهترین نوآوری در زمینه فناوری سبز از ماهنامه پاپیولار ساینس شد.همچنين از بين 117طرح نوآورانه در جهان مقام اول را بدست آورده است و در سال 2014 در هلند برنده جايزه لاله سبز شده است.
جعبه گرواسیس ضمن استفاده از ذخیره آب موجود در خود، نزولات جوی را هم در داخل مخزنش ذخیره کرده و بر اساس قانون نقطه شبنم رطوبت هوای محیط را هم به قطرات آب تبدیل نموده و در خود ذخیره می‌نماید . در عین حال مانع تبخیر آبی که به اطراف گیاه می‌فرستد شده و بعنوان قیم در زمان وزش باد عمل مي كند
سامانه گرواسیس برای کاشت درختان مثمر و غیر مثمر و گیاهان بوته‌ای به كار مي رود.همچنین درایجاد پوشش سبز و مقابله با پدیده گرد و غبار، احیاء جنگلها، احداث باغات دیم بخصوص در دامنه کوه‌ها که اکنون با راندمان پایین و فرسایش بالای خاک به کشت غلات دیم اختصاص دارد، بخوبی کارایی داشته و قابل استفاده مي باشد.
جنس این جعبه‌ها
پلی پروپیلن بوده و عمر مفید آن ده سال است . در هر سال باآن یک درخت کاشته می‌شود و در پایان سال آن را از روی درخت برداشته و درخت دیگری با آن کاشته می‌شود.




هزینه‌های واترباکس:
 این سیستم در دو مدل تولید می‌شود، نوع پلی پروپیلن و مدل یک بار مصرف (تجزیه‌پذیر). در مدل           پلی پروپیلن، هر دستگاه 130 هزار تومان و قیمت نوع یک‌بار مصرف آن نیز از 20 تا 30 هزارتومان متغیر است. البته عمر مفید نوع پلی پروپیلن 10 سال بوده و هر سال با آن می‌توان یک درخت کاشت.



این فناوری تاکنون در 30 کشور دنیا و در شرایط سخت آب‌و‌هوایی آزمایش شده و در مناطقی مانند شنزارهای دوبی، مراکش، کویت، قطر، عمان، هند، پاکستان و کشورهای دیگر از جمله.آرژانتين،بحرين،شيلي،چين،دبي ،اكوادور ،اتيوپي ،فرانسه ،هند، اردن، كنيا، ليبي ، عراق، كويت، مكزيك، عمان ، قطر،عربستان، اسپانيا،آمريكاي شمالي و...به‌کار گرفته شده است.در سال 2010 از بين 117طرح نوآورانه در جهان مقام اول را بدست آورده است در سال 2014 در هلند برنده جايزه لاله سبز شده است..

بازدید : 34593
8 خرداد 1395 ساعت 09:30 ق.ظ
درحال بارگزاری
درحال بارگزاری
درحال بارگزاری
سخن روز

شکست عدم پیروزی نیست بلکه شکست پیروزی آدم را به تأخیر می اندازد. (امیرالمومنین علی علیه السلام)

شبکه های اجتماعی
آرشیو ماهانه اخبار
لینک خبرگزاری ها
خبرگزاری ایرنا
خبرگزاری ایسنا
خبرگزاری موج
خبرگزاری تسنیم
خبرگزاری فارس
 خبرگزاری مهر
خبرگزاری تابناک