استخاره یا مشورت با خدا
استخاره از امور متعارفی است که از دیر باز در میان مسلمانان متداول بوده است .امروزه نیز در سرزمینهای اسلامی و بخصوص در میان شیعیان از جایگاه ویژه ائی برخوردار است وعده ائی عقیده راسخی به آن دارند .
استخاره در لغت به معنای طلب خیر نمودن و خوبی و خیر خواستن از خداوند است .ودر اصطلاح به معنای تفا ل به قرآن یا تسبیح است.
اگر چه جمعی طریق افراط پیموده و حتی برای برخی کارهای ابتدائی نیز به آن متوسل می شوندوگروهی هم هیچ اعتقادی به آن ندارند و در هیچ امر مهمی از آن استفاده نمی کنند . اما استخاره امری است مشروع و در بسیاری از مواقع راهگشا ودارای حد و مرز و ضابطه و شرائط .و پر واضح که هم افراط در استخاره غلط و اشتباه است و باعث تضعیف قدرت تصمیم گیری و عزم واراده و فکر می شود و هم فرار از آن در امور مهمه ای که انسان از درک عواقب آن عاجز است ،خلاف احتیاط ودور اندیشی می باشد.
استخاره طریق حدس وتخمین است ودر عین حال مشروع که در مواقع تحیر راهگشا و برای خیلی از افراد اطمینان بخش است.
فضیلت استخاره
در باب استخاره ما با دو واژه سر وکار داریم .1.استخاره 2. تفال
الف :استخاره چون طلب خیر از خداوند متعال است خود دارای فضیلت ذاتی است و در روایات آمده است که حق تعالی می فرمایند ((از شقاوت بنده ی من آن است که کارها را بدون طلب خیر از من انجام دهد .))
در روایت دیگری آمده است ((هر که در امری بدون استخاره داخل شود و به بلائی مبتلا شود ،خداوند او را در آن بلا اجر و پاداشی ندهد )).در این موارد استخاره به همان معنای لغوی است که هر کس می خواهد کاری انجام دهد از خداوند طلب خیر ،برکت و موفقیت بکند که این امر بسیار مطلوب است.
استخاره در عین حال مشورت با خداست .امام صادق (ع)فرمودند ((هرگاه اراده امری کنی با کسی مشورت نکن تا با خدا مشورت کنی .پرسیدند چگونه ؟ فرمود :صد مرتبه بگوئید ((استخیر الله))سپس با مردم مشورت کن تا خدا خیر را بر زبان هر که بخواهد جاری کند.))
ب:تفال به معنای فال نیک و بد گرفتن است که فرد با انجام آن می خواهد عاقبت کار را ببیند و نوعی پیش گوئی است لذا در روایات از انجام آن نهی شده ایم.
ما نباید با کتاب خدا سراغ پیش گوئی برویم اما در مواردی منظور از تفال همان استخاره اصطلاحی است که آن را توضیح خواهیم داد .
استخاره دارای انواع گوناگونی است که هر کدام خود دارای اقسامی می باشد از جمله :
1.استخاره با قرآن
2.استخاره به تسبیح
3. استخاره به رقعه (ورقه یا نوشته)
4.استخاره به حبوبات و دانه ها و مانند آن
5. استخاره به قلب .(آنچه در دل آید ،نوعی الهام درونی ،و به مثل رایج استخاره دل آدمی است.)
یاد آوری چند نکته :
-
انسان همواره باید خیرش را از کسی طلب کند که ریسمان خیر در دست اوست و او کسی جز خداوند متعال نیست((بیدک الخیر انک علی کل شیءقدیر ))توجه به غیر خدا نتیجه ائی جز زبونی و ناکامی در پی نخواهد داشت .یکی از محاسن استخاره آن است که انسان را متوجه خدا و قدرت لا یزال او می نماید .
-
تزکیه نفس و تصفیه باطن و طهارت روح، همراه با یاد گیری طرق استخاره، انسان را در استنباط دقیق و فهم درست کمک می کنند که خود موهبتی اللهی است و از امام محمد باقر (ع)روایت شده که :ما استخاره را همچون سوره های قرآن یاد می گرفتیم.
-
تبعیت از استخاره و تسلیم در برابر آن حرمت گذاری به قرآن و شرع و طرق شرعی است و بی اعتنائی به دستورات استخاره و مفاد آن خلاف ادب دینی و موجب ملامت و ندامت است.ولی عمل نکردن به استخاره حرام نیست و عمل نمودن هم واجب نیست.
-
استخاره به موارد تحیر و حیرت مربوط می شود،مواردی را که می شوداز طریق فکر و مشورت و مشاوره با کارشناسان از حیرت بدر آمد ،مجالی برای استخاره نیست .ابتدا باید به فکر و اندیشه و محاسبه روی آورد و به ندای دل پاسخ داد و سپس به استشاره و مشاوره پرداخت که اول ((استشاره بعدا استخاره )) چرا که حضرت امام صادق (ع)فرمودند :هیچ معاونتی بهتر از مشورت و هیچ عقلی بهتر از تدبیر و تفکر نیست .ودر مشورت و مشاوره نیز شرائطی وجود دارد که باید رعایت گردد. چنانچه که امام صادق (ع)فرمود:مشورت نباشد مگر با چهار گروه :1-عاقل 2-صالح و آزاد مرد 3-برادر ایمانی 4-مورد اعتماد و حافظ اسرار .
-
تعجیل در استخاره بدون اعمال فکر و مشورت و رایزنی های فکری عملی نا بهنجار و نا ستوده است و چه بسا مایه ملامت و دلتنگی شود ،پس اول فکر و اندیشه و آنگاه استتشاره و تضارب افکار و سپس استخاره
در موارد زیر جای استخاره نیست :
1-مواردی که از طرف خداوند و معصومین (علیهم السلام )دستور بر انجام آن کار داریم .همانند اقامه نماز وکمک به دیگران
2-مواردی که دستور به ترک آن ها داریم .همانند :دروغ گفتن و تهمت زدن و غیبت کردن
3-مواردی که انجام آن ترجیح داشته باشد.همانند:کارهای نیک و شایسته
4-مواردی که ترک آن ترجیح داشته باشد.
5.مواردی که نیاز به فکر و مطالعه و محاسبه جدی و یا مشاوره با کارشناسان فنی یا اهل تجربه دارد واز آن طریق قابل درک و استنباط است .مثل ازدواج
بدین ترتیب مورد استخاره امور مهمه ای است که در فهرست فوق قرار نگیرد و در عین حال اقدام بدون استخاره نیز خالی از مخاطره نباشد.
طریقه استخاره با قرآن
آنچه که از پیامبر (ص) نقل شده است در مورد استخاره با قرآن نقل شده است اینکه :حضرت وقتی برای استخاره مراجعه می نمود اولین آیه ائی که دربالای سمت راست مشاهده می نمودند اگر آیه در مورد بهشت و رحمت الهی بود حضرت تعبیر به خوب می نمودند .واگر آیه در مورد جهنم و عذاب بود حضرت تعبیر به بد می نمودند.بعضی هم بعد از نیت کردن هفت صفحه را می شمرند وبعد آیه اول سمت راست را همانطور که در بالا گفته شدعمل می نمودند . عده ائی هم هفت صفحه می شمارند آیه هفتم صفحه را می خوانند و طبق بالا که گفته شد عمل می کنند .عده ائی هم در همان صفحه اول هفت خط می شمارند و ابتدا آیه را تفسیر می کنند.از همه اینها که گذشته همان روش اول مرسومتر است .
بازدید : 28098
27 مهر 1392 ساعت 12:58 ب.ظ